پرسش :

با توجه به مسئله خلود عذاب و اثبات آن آيا اين مسئله با عدالت سازگار است؟

پاسخ :
آنچه مسلم است مجازاتها بر چند قسم هستند: اول: مجازات و كيفر قراردادي و ثانياً مجازاتي كه با گناه رابطه تكويني و طبيعي دارد و ثالثاً:مجازاتي كه تجسّم خود جرم و گناه است و چيزي غير از آن نمي باشد. و عذابهاي اخروي نه از نوع اول و نه از نوع دوم بلكه بالاتر از آن است و از نوع سوم مي باشد. و بين اعمال بد اين دنيا و عذاب آخرت يك رابطه «عينيّت» و «اتّحاد» بر قرار است چنانچه در آيات زيادي در قرآن به آن برخورد مي كنيم از جمله: «فاليوم لا تظلم نفس شيئاً و لا تجزون الّا ماكنتم تعملون»(1) امروز (روز رستاخيز) به هيچ كس ستم نشده و به كسي جزا داده نمي شود. مگر آنچه را كه عمل كرده است و يا در جاي ديگر مي فرمايد: «يوم تجد كلّ نفس ما عملت من خير محضراً و ما عملت من سوء توّد لو انّ بينها و بينه امداً بعيداً»(2): روزي كه هركس آن چه از كار نيك يا زشت انجام داده است آن را حاضر مي بيند و آرزو مي كند كه كاش بين او و بين كار زشتش مسافت زيادي بود. و نيز مي فرمايد: «انّ الذّين يأكلون اموال اليتامي ظلماً انّما يأكلن في بطونهم ناراً و سيصلون سعيراً»(3)آنان كه ثروت و اموال يتيمان را به ستم مي خورند، جز اين نيست كه در شكم خويش آتش فرو مي برند، و به زودي در آتش افروخته و شعله ور مي افتند. پس عذاب آخرت همان عمل سوء در دنياي انسان است همانگونه كه در دنيا اگر كسي گوش به نصايح و اندرز ديگران نداد و خودش را آلوده الكل و مواد مخدر نمود براي هميشه خودش را گرفتار كرده است و لذا كساني در عذاب مخلّدند كه گناه سراسر وجودشان را پر كرده باشد و با شفاعت و بخشش و... آمرزيده نشوند و مورد عفو الهي قرار نگيرند.
پی نوشتها:
1-يس/54.
2-آل عمران/30.
3-نساء/9.
منبع: تصویر دوزخ و دوزخیان در قرآن کریم، فاطمه کریمی،انتشارات جامعه القرآن الکریم